2023themusical

2023, the musical

Het gaat niet goed met mijn cynisme, en ook mijn snobisme is niet meer wat het geweest is. Ik stelde die diagnose nadat ik naar Media Inside keek, het programma waarin Gijs Groenteman en Marcel van Roosmalen hun licht laten schijnen over wat de tv de voorbije week bracht en teweegbracht. De toon is doorgaans blasé, ironisch en misprijzend. Van Roos-smalen om de niksigheid van alles.

Zo stopt Koffietijd! na twaalf jaar. "Het einde van een tijdperk" heet zoiets in medialand, alsof het om de val van Ceausescu of de dood van Tito gaat. Gijs en Marcel veinzen doffe verslagenheid en tonen (met de nodige zelfspot) een fragment uit het programma waarin Van Roosmalen als gast bij Koffietijd onverwacht wordt gebeld door zijn dementerende moeder. Leuk / Niet leuk (doorhalen wat niet van toepassing is).

Ik moet vaak wel lachen om de heren en gniffel en gnuif braaf mee als ze ginnegrappen over de musical-reprise van A Christmas Carol in Dordrecht. "Voor de tweede keer al, dan mag je rustig spreken van een traditie ..." Hoera, Angela Groothuizen is van de partij en, jubelt allen, André van Duin heeft een rol als collectant!

Het is bij mij makkelijk scoren voor de mannen: ik ben zo'n beetje de laatste Nederlander die noch Soldaat van Oranje noch The Lion King heeft gezien. Na de première van De Jantjes in 1970 ben ik afgehaakt als musicalvolger. Giet twee Affligem in mij en ik trakteer je op een vlammend betoog waarin ik onomstotelijk het verband aantoon tussen de opkomst van de musical enerzijds en de teloorgang van de democratie, de ontlezing, het stijgende gebruik van antidepressiva en nog zo wat kwalen van de samenleving. Geef me een derde en we bedenken samen schaterend een trits musicaltitels waarmee Albert Verlinde nog tot 2030 vooruitkan: Koffietijd!, de musical; Reptielen, the musical; Zeespiegelstijging, the musical; Belastingdienst, the musical; The Voice of Holland, the musical.

En wat is er eigenlijk mis met A Christmas Carol? Ach, als leraar Engels trof ik het (80 pagina's dun) standaard aan op de boekenlijst van leerlingen die lezen verafschuwden. Ik snapte heus wel dat ze Bleak House links lieten liggen, of David Copperfield, maar toch ... En het verhaal was wel erg dun en uh ... musicallerig. Met die spoken en de schraperige Scrooge die zeer voorspelbaar tot inkeer komt. Bij uitstek geschikt voor wie emoties graag kant en klaar consumeert, als waren ze in de bonus bij Albert Heijn.

Nou ja, als ik die musical versmaadde kon ik in ieder geval het boek weer eens inkijken. Best lang geleden. Dickens heeft veel te bieden en voor ik er erg in had kwam "The ghost of Christmas past" aanwaaien. Die voert Scrooge mee naar zijn prille jeugd, toen zijn wangen nog gloeiden van opwinding als Kerst naderde. Wie heeft er niet zulke herinneringen? In de winter van '63 mocht ik om vier uur met mijn moeder mee naar de nachtmis. We liepen samen door de sneeuw en snijdende vrieskou naar Onze Lieve Vrouw van Zeven Smarten en na thuiskomst dekten we de tafel met rode linten, kaarsen en hulst.

Dickens – ik was terug in het boek – liet gebraden gans met appelmoes aanrukken, pofte kastanjes, flambeerde de plumpudding met brandy en lang voor de zieke Tiny Tim dankzij ex-wrek Scrooge werd gered was ik om. Mijn zegen hebben ze daar in Dordrecht; de tijden (voor wie het nog niet was opgevallen) zijn bar en als we onbehagen en verbittering tijdelijk kunnen verdrijven met behulp van een roedel Bekende Nederlanders, kilometers sfeerverlichting en een deinende massa in de weeë walm van Glühwein, moeten we dat niet laten. Vriendelijkheid en vrijgevigheid eerst. 2023 (the musical?) komt later.