achtverdiepingen

Acht verdiepingen

Een fles jus d'orange, een knolraap en twee winterpenen. Ik gaf de groenteman een tientje. "Oh ja, zo kan het ook nog natuurlijk," zei hij, het PIN-apparaat al in de hand. Uit een lade diepte hij wat muntgeld op (jullie weten wel, van die ouderwetse metalen schijfjes van verschillende geldwaarden). "Er gaat al zoveel verloren!"

Dit lichtte hij niet toe, dus ik weet niet of hij het had over de kruisboog, heksenverbrandingen, de trekschuit, fluitende bakkersjongens, echte winters, de hoelahoep, melkdoppen sparen, of kartonnen treinkaartjes. Ik vatte zijn verzuchting maar op als een uiting van een vaag onbehagen. De kleine middenstand heeft niet de naam veranderingsgezind te zijn en ze hebben het zwaar in die branche. De moderne Amazon- en Google-gestuurde consument laat zich lastig vangen.

Dat ondervond ook het Canadese warenhuis Hudson's Bay, dat op oudejaarsdag 2019 failliet werd verklaard. Hier in Haarlem waren ze gevestigd in het monumentale pand van V&D (R.I.P. 31 december 2015). Kort na de opening in 2018 ging ik kijken en vergaapte me aan het flonkerende glas-in-lood, dat na de verbouwing veel beter tot zijn recht kwam. Onbeheerste koopwoede maakte het art deco-interieur echter niet bij mij los en zo verging het blijkbaar de meeste Haarlemmers. Derhalve kon het gebeuren dat onlangs in de Pletterij een debat werd gehouden over de toekomst van dat kolossale, gezichtsbepalende gebouw uit 1930 – acht lege verdiepingen plus een souterrain in het hart van de stad.

De geesten waaiden alle kanten uit, waarbij aangetekend moet worden dat er nog een taai juridisch gevecht in het verschiet ligt tussen Hudson's Bay en verhuurder / eigenaar ASR, over het langlopende huurcontract. Maar toch ... In een nieuw warenhuis gelooft niemand. Splitsen dan? Beneden winkels en boven kantoren? Een broedplaats voor startups en innovatieve bedrijven op het gebied van duurzaamheid (gaap)? Een hotel (gaapgaap)?

Een waarlijk visionair voorstel kwam van Louis Pirenne, die het hele pand tot een cultuurtempel wil maken. Verhuis de stadsbibliotheek erheen (bouw nieuwe woningen aan het Doelenplein), creëer kleine podia, opnamestudio's, oefenruimtes, ateliers. Interesseer media als Haarlem 105 en RTV-NH. En wat te denken van een nieuwe locatie van het Frans Hals Museum, door de gemeente jarenlang stiefmoederlijk bedeeld? Verkoop de bovenverdieping van de Verwey-hal inclusief wrakke vloer aan die weerspannige voetbalmakelaar / onderbuurman en verkas naar het Verwulft.

Het kunstpaleis is een plan dat zonder meer mijn sympathie heeft. Weg met de lippendienst over cultuureducatie en leesbevordering! Daadkracht en durf! Laat zien waar je als stad voor staat! Of toon anders je sociaal gezicht. Gemeente, koop dat pand en breng er de beklagenswaardigen onder die nu vergeefs bidden en smeken om een plekje: daklozen, asielzoekers, verwarde mannen en vrouwen, mensen met een urgentieverklaring, enzovoort. Reserveer twee verdiepingen voor WMO-ambtenaren, hulpverleners, begeleiders en spoedhulp. Zo hou je de lijnen kort! Geef de bewoners te eten op de bovenverdieping bij La Place en laat ze helpen in de keuken!

Alle Haarlemse binnenstadscafés erin kan natuurlijk ook, plus de coffeeshops, gokhallen en bordelen. Zo wordt alle overlast gecentraliseerd! Kroeglopen kan eenvoudig via de roltrappen. Na iedere consumptie verplicht een verdieping hogerop en als de stappers de achtste hebben bereikt, gezwind met de lift naar beneden.

Tegen iedere prijs moet een drama worden voorkomen als met de eindeloos verloederende Brinkmann Passage aan de Grote Markt, waar Lips Capital Group de gemeente twintig jaar gegijzeld hield. Mijn laatste idee: sticht een Museum der Verloren Dingen, gedrenkt in nostalgie. 800 jaar Haarlemse sociale geschiedenis. Voor iedere eeuw één etage. Met winkeltjes zoals weleer, waar mijn groenteboer demonstreert hoe je goudrenetten afweegt met gewichtjes en afrekent met dubbeltjes, stuivers en centen.