Bomen zijn booming

Ik neem aan dat jullie allemaal Bonifatius nog kennen? Vermoord bij Dokkum in het jaar des Heren 754. En waarom ook weer? Bonifatius had zich de woede van de Friezen op de hals gehaald door een heilige eik te vellen.

Ik denk de laatste tijd nogal eens aan de goede bisschop, want ook Haarlemmers hebben hun heilige bomen. En het worden er steeds meer.

De holle boom bij Kraantje Lek is het bekendste bedevaartsoord. Toen de laatste vermolmde houtvezeltjes elkaar los moesten laten, werd besloten een bronzen replica te laten vervaardigen voor ons nabestaanden.

Hartverscheurende taferelen speelden zich af op het Prinsenhof, bij het Stedelijk Gymnasium, waar euthanasie werd gepleegd op de eeuwenoude kastanje. Honderden stadgenoten verzamelden zich daar om afscheid te nemen van Tanja, zoals George Moormann de zieke boom op de valreep doopte. De stadsdichter plengde bij die droeve gelegenheid een heuse elegie en ook hier werd een kunstenaar in de arm genomen, om van Tanja's stoffelijk overschot Houten Muggen te fabriceren, bij wijze van relikwie.

Behalve dat onze omgang met bomen steeds vaker in de religieuze sfeer wordt getrokken, is er sprake van medicalisering. Regelmatig eisen burgers een 'second opinion', zoals onlangs bij de 160 jaar oude beuk in het Ripperdapark. Wat nou, dodelijke reuzenzwam? De gemeente kan zoveel zeggen!

Het wachten is alleen nog op een richtingenstrijd tussen de traditionele boomgeneeskunde en een alternatieve stroming, die zijn heil verwacht van boomknuffelen en schorsmassage.

Bomen zijn ook stadsbewoners, dat hoor je steeds vaker, en dat terwijl ze van nature ... uh ... hun wortels hebben in ... uh ... de natuur. En dus voelen we ons schuldig. Luister naar wat directeur Dirk Doornenbal van de Nationale Bomenbank zei over de lindebomen van de Gedempte Oude Gracht, die vorige week werden uitgegraven om tijdelijk te worden geplant in een kweektuin in Bleskensgraaf (ZH): "Ze zullen het daar beter hebben dan in Haarlem, want ze worden in VEENgrond gezet, dat is ontzettend voedselrijk. Ze komen ineens in Luilekkerland."

Het is of hij het heeft over bleke, ondervoede straatschooiertjes uit de jaren vijftig die in de bus stappen naar een bio-vakantieoord, terwijl hun misdeelde vriendjes van de Nassaulaan en de Botermarkt stinkend jaloers toekijken.

Als ze bij Radio 105 de tijdgeest een beetje aanvoelen, brengen ze binnenkort ieder uur het Bomennieuws, met al het wel en wee van onze gebladerde vrienden.

"De toestand van de acacia op de hoek van de Prévinairestraat en de Garenkokerskade is volgens de behandelend boomchirurg bevredigend. De 70-jarige lijkt de amputatie van twee dikke takken goed te hebben doorstaan. Bezoek dagelijks tussen 14 en 16 uur. N.B. Geen Pokon, de patiënt staat op een dieet van biologische paardenmest."

"Een vechtpartij aan het Van Zeggelenplein liep gisteren zo hoog op dat de Mobiele Eenheid moest ingrijpen. Het handgemeen ontstond toen een man door een oplettende buurtbewoner werd betrapt toen hij zijn buxus snoeide met een botte schaar. Tegen de man is proces verbaal opgemaakt en zijn tuingereedschap is in beslag genomen."

Volgens de gemeentelijke website telde Haarlem tien jaar geleden 45.500 bomen; in 2004 waren dat er 46.500. In de cijfers vinden we dus geen verklaring voor onze boomdweperij.

Ik zoek die dan ook eerder in een vaag onbehagen. Zelfs Haarlemmers zijn niet van hout. We zien dat om ons heen iedere vierkante decimeter beschikbare grond wordt volgebouwd. Vertrouwde plekken verdwijnen of veranderen. We ervaren meer haast om ons heen en minder rust in onszelf. Vandaar dat we ons zo vastklampen aan die machtige, onverstoorbare bomen. We zijn zelf een beetje ontworteld.

En gespleten.

Onlangs toonde het Haarlems Dagblad een foto van de Vrouwehekstraat, met lelijke wonden op de plekken waar tot voor kort een rij fiere iepen stond. De Patrimoniumbuurt op zijn achterste benen (natuurlijk!), maar uit het artikel bleek tevens dat de ergste tegenstanders minstens twee straten verderop woonden.

In de Vrouwehekstraat zelf bleek niemand echt rouwig om het verlies. Die takkendingen verruïneerden het hele trottoir en een oude vrouw had haar been gebroken door die wortels. "Nou kunnen we onze eigen huizen tenminste weer eens zien", zei een man me desgevraagd.

Want dat was ik nog vergeten te zeggen over die heilige bomen: ze groeien niet over je schutting heen vanuit de tuin van de buren, en er verzamelen zich geen zwermen vogels in die je hele moterkap onderschijten.

Daarom zijn ze zo heilig!

[Voorgelezen tijdens de Broodkast radiouitzending van november 2007 op Radio Haarlem 105.]

 

© Marius Jaspers - p 2007 Raarlems Dagklad

Reacties naar marius.jaspers@gmail.com
https://arnodb.nl/marijas/