Ik neem aan dat jullie allemaal Bonifatius nog kennen? Vermoord bij Dokkum
in het jaar des Heren 754. En waarom ook weer? Bonifatius had zich de
woede van de Friezen op de hals gehaald door een heilige eik te vellen.
Ik denk de laatste tijd nogal eens aan de goede bisschop, want ook Haarlemmers
hebben hun heilige bomen. En het worden er steeds meer.
De holle boom bij Kraantje Lek is het bekendste bedevaartsoord. Toen de
laatste vermolmde houtvezeltjes elkaar los moesten laten, werd besloten
een bronzen replica te laten vervaardigen voor ons nabestaanden.
Hartverscheurende taferelen speelden zich af op het Prinsenhof, bij het
Stedelijk Gymnasium, waar euthanasie werd gepleegd op de eeuwenoude kastanje.
Honderden stadgenoten verzamelden zich daar om afscheid te nemen van Tanja,
zoals George Moormann de zieke boom op de valreep doopte. De stadsdichter
plengde bij die droeve gelegenheid een heuse elegie en ook hier werd een
kunstenaar in de arm genomen, om van Tanja's stoffelijk overschot Houten
Muggen te fabriceren, bij wijze van relikwie.
Behalve dat onze omgang met bomen steeds vaker in de religieuze sfeer
wordt getrokken, is er sprake van medicalisering. Regelmatig eisen burgers
een 'second opinion', zoals onlangs bij de 160 jaar oude beuk in het Ripperdapark.
Wat nou, dodelijke reuzenzwam? De gemeente kan zoveel zeggen!
Het wachten is alleen nog op een richtingenstrijd tussen de traditionele
boomgeneeskunde en een alternatieve stroming, die zijn heil verwacht van
boomknuffelen en schorsmassage.
Bomen zijn ook stadsbewoners, dat hoor je steeds vaker, en dat terwijl
ze van nature ... uh ... hun wortels hebben in ... uh ... de natuur. En
dus voelen we ons schuldig. Luister naar wat directeur Dirk Doornenbal
van de Nationale Bomenbank zei over de lindebomen van de Gedempte Oude
Gracht, die vorige week werden uitgegraven om tijdelijk te worden geplant
in een kweektuin in Bleskensgraaf (ZH): "Ze zullen het daar beter hebben
dan in Haarlem, want ze worden in VEENgrond gezet, dat is ontzettend voedselrijk.
Ze komen ineens in Luilekkerland."
Het is of hij het heeft over bleke, ondervoede straatschooiertjes uit
de jaren vijftig die in de bus stappen naar een bio-vakantieoord, terwijl
hun misdeelde vriendjes van de Nassaulaan en de Botermarkt stinkend jaloers
toekijken.
Als ze bij Radio 105 de tijdgeest een beetje aanvoelen, brengen ze binnenkort
ieder uur het Bomennieuws, met al het wel en wee van onze gebladerde vrienden.
"De toestand van de acacia op de hoek van de Prévinairestraat en de
Garenkokerskade is volgens de behandelend boomchirurg bevredigend. De
70-jarige lijkt de amputatie van twee dikke takken goed te hebben doorstaan.
Bezoek dagelijks tussen 14 en 16 uur. N.B. Geen Pokon, de patiënt staat
op een dieet van biologische paardenmest."
"Een vechtpartij aan het Van Zeggelenplein liep gisteren zo hoog op
dat de Mobiele Eenheid moest ingrijpen. Het handgemeen ontstond toen een
man door een oplettende buurtbewoner werd betrapt toen hij zijn buxus
snoeide met een botte schaar. Tegen de man is proces verbaal opgemaakt
en zijn tuingereedschap is in beslag genomen."
Volgens de gemeentelijke website telde Haarlem tien jaar geleden 45.500
bomen; in 2004 waren dat er 46.500. In de cijfers vinden we dus geen verklaring
voor onze boomdweperij.
Ik zoek die dan ook eerder in een vaag onbehagen. Zelfs Haarlemmers zijn
niet van hout. We zien dat om ons heen iedere vierkante decimeter beschikbare
grond wordt volgebouwd. Vertrouwde plekken verdwijnen of veranderen. We
ervaren meer haast om ons heen en minder rust in onszelf. Vandaar dat
we ons zo vastklampen aan die machtige, onverstoorbare bomen. We zijn
zelf een beetje ontworteld.
En gespleten.
Onlangs toonde het Haarlems Dagblad een foto van de Vrouwehekstraat,
met lelijke wonden op de plekken waar tot voor kort een rij fiere iepen
stond. De Patrimoniumbuurt op zijn achterste benen (natuurlijk!), maar
uit het artikel bleek tevens dat de ergste tegenstanders minstens twee
straten verderop woonden.
In de Vrouwehekstraat zelf bleek niemand echt rouwig om het verlies. Die
takkendingen verruïneerden het hele trottoir en een oude vrouw had haar
been gebroken door die wortels. "Nou kunnen we onze eigen huizen tenminste
weer eens zien", zei een man me desgevraagd.
Want dat was ik nog vergeten te zeggen over die heilige bomen: ze groeien
niet over je schutting heen vanuit de tuin van de buren, en er verzamelen
zich geen zwermen vogels in die je hele moterkap onderschijten.
Daarom zijn ze zo heilig!
[Voorgelezen tijdens de Broodkast radiouitzending van november
2007 op Radio Haarlem 105.]
© Marius Jaspers - p 2007 Raarlems Dagklad
Reacties naar marius.jaspers@gmail.com
https://arnodb.nl/marijas/ |