geschiedenislesvandetoekomst

Geschiedenisles van de toekomst

Goedemorgen, 3B, pak je schrift, we gaan verder met onze lessenserie over symbolen door de eeuwen heen. Eerst even het geheugen opfrissen. Dat kruis weten jullie allemaal nog, hè? Heel goed! Christendom. Swastika, iemand? Timo? Ja, nazisme en dan had je ook nog hamer en sikkel. Samen het ... zijn jullie al wakker daar achterin? Rosa? Inderdaad, goed nagezegd, het communisme.

Maar vandaag gaan we het hebben over een betrekkelijk nieuw symbool. Jullie grootouders kenden het nog niet en het blijft een raadsel waarom juist dit symbool in steeds meer landen en bij steeds andere gelegenheden opdook vanaf 2022. In vele varianten en uitingsvormen: op muren en kades, op zelfgebreide slobbertruien en kekke hoedjes, in kapellen, moskeeën en Japanse Shintu-tempels, uit protest geklodderd op beursgebouwen en slachthuizen, als smeekbede aangebracht in schuilkelders en bunkers, liefdevol gekalligrafeerd in poëziealbums of gevormd door flashmobs in een park of op het centrale plein van hun hoofdstad. In 2030 was het ineens alomtegenwoordig in de beeldcultuur en in onze tijd staan we er amper nog bij stil.

Kijk even naar een paar voorbeelden. Typografisch heeft het symbool nog het meest weg van de hoofdletter G, al doen we daarmee onrecht aan de creativiteit en inventiviteit van de aanhangers. De talloze gedaanteveranderingen en vermommingen maakten G ongrijpbaar voor de censuur.

Waarom G? Waarom niet W, Y of L? De herkomst laat zich niet meer met zekerheid vaststellen; niemand eigende zich het alleengebruik van G toe of claimde ooit copyright. Er lag niet één plan, cultuur of filosofie aan ten grondslag – wat misschien ook verklaart waarom het zo massaal kon worden omarmd, door jong en oud, door arm en rijk, Braziliaan, Belg, Rus, Turk en Thai. Wereldwijd gedijde G zowel in de stad als op het platteland – het symbool greep om zich heen als een nieuw virus.

Over de precieze betekenis mogen geleerden en G-eologen graag redekavelen, Slechts één historische parallel kunnen zij bedenken. Dat was de mysterieuze handgeschreven Z op Russische tanks in de oorlog met Oekraïne. Niemand wist aanvankelijk waar die Z voor stond, maar hij groeide weldra uit tot hét symbool voor het schrikbewind van de toenmalige president Poetin (1952-2022). Z werd door Poetins vijanden vertaald als vernietiging, haat, paranoia, volkerenmoord en gewetenloosheid. Zijn vrienden en trawanten hielden het op vechten voor de goede zaak en droegen hun Z zelfbewust op de borst.

Volgens sommige theorieën onderging G nog onder Poetin de mutatie van een gewone 26-in-een-alfabet-letter tot een mondiale kracht: de G-Force, ook wel tegen-Z genoemd. Die desastreuze en zinloze oorlog wakkerde een onbehagen aan dat in de vroege 21ste eeuw algemeen werd ervaren – het ongemakkelijke gevoel dat de mensheid met het neoliberalisme en consumentisme een dwaalweg was ingeslagen. Tijd voor een Zeitenwende! Tijd voor G!

De G van Gastvrij, Grensarm, Geestrijk. Van Gemeenschapszin, Gelijkheid, Geloof, Groen en Geweldloosheid? G liet zich niet vastpinnen. Het was een mentaliteit, een manier van leven die lange tijd in stilte werd beleden. De G-beweging kende geen statuten, Stenen Tafelen, betonnen doctrines of gestaald partijkader. Vroege G-mensen bedienden zich van subtiele codes (een sluwe manier om een haarlok tot een G te stylen); toen de beweging aanzwol en aan kracht en invloed won, volstond een blik van verstandhouding vaak al om een mini-alliantie te sluiten.

Toen, na veel strubbelingen en taaie conflicten, werd een omslagpunt bereikt waarop men besefte: de wereld is aan ons. Z is dood en begraven, Z ligt onder een Zerk. G is de norm. Vriendelijkheid, deemoed en altruïsme hadden overwonnen; respect voor medemens en de natuur werden vanzelfsprekende uitgangspunten in de politiek. En de mensheid leefde nog lang en ongebombardeerd, ongehersenspoeld en onvergiftigd.

Nou, dat was de geschiedenisles voor vandaag, jongens en meisjes. Kan iemand Rosa wekken? Voor volgende les geen huiswerk (lees liever een goed boek) en wees lief voor elkaar. G is groot!