kleinwoordenboekvanhetnederlandsonderwijs

Klein Woordenboek
van het
Nederlands Onderwijs

· Aansturen: (jargon) knevelen, koeioneren en kleineren

· Achterstandsleerling: leerling die ertoe bijdraagt dat zijn klasgenoten ook achterstandsleerlingen worden

· Adelmund: (bijnaam Zwabbertje) staatssecretaris van Onderwijs, die er een volledige ambtsperiode over deed om te begrijpen wat het onderwijsveld al wist toen zij aantrad; plengt tranen als de Kamer niet genoeg van haar houdt

· De Administratie: 70% van het werk van een leraar in de Tweede Fase; (archaïsch) de juffrouw die de rapportcijfers invulde

· Afvinken: bij het nakijken van handelingsdelen twee oogjes toeknijpen; vandaar de uitdrukking 'een blinde vink', d.w.z. een voldoende voor een voddig verslag / werkstukje

· ANW = Algemene Natuurwetenschappen: vak dat al drie jaar in Death Row op zijn executie wacht

· AOb: vakbond die sinds 18 maanden de belangen van de eigen leden behartigt, en de decennia daarvoor meer geïnteresseerd was in alle andere misdeelden in de Eerste, Tweede en Derde Wereld, hoewel die geen contributie afdroegen

· Arbo-dienst: organisatie die onmiddellijk in actie zal komen als er cholera- en difterie-epidemieën uitbreken op Nederlandse scholen

· Augias: 1. in de Griekse mythologie iemand die te beroerd was zijn stallen uit te mesten en Herakles daarvoor inhuurde; 2. Utrechtse onderwijskundige die er behagen in schept talendocenten in de stront te duwen

· Basisonderwijs: vicieus kringgesprek van 8 jaar onder leiding van een groepsleerkracht (voorheen 'de juf / meester')

· Basisvormingsideaal: Ovidius lezen op het Lbo en samen pan-pizza's bakken op het gymnasium

· Beroepsoriëntatie: verplichte beroepenvoorlichting op school, gegeven door iemand die het verkeerde beroep heeft gekozen aan kinderen die principieel niets van hem aannemen

· Bevoegdheid: vroeger het vak waar je verstand van had (b.v. "Hij heeft een bevoegdheid natuurkunde"); tegenwoordig door schoolleiders vaak verward met 'standvastigheid / moed' in zinnen als: "Ik heb niet de bevoegdheid daar iets aan te doen"

· Blackout: vrijwel uitsluitend in de uitdrukking "Ik had een blackout", onder leerlingen een populair eufemisme voor "Ik had het niet geleerd"

· Brede Scholengemeenschap: 4000 leerlingen die na een monsterfusie moeten pendelen tussen verschillende locaties (= schoolgebouwen), wat deze scholen volgens cijfers van het Ministerie veiliger zou maken dan hun kleinere broertjes (...)

· Burnout: beloning voor 25 jaar onderwijs in plaats van een gouden horloge

· Calculerende leerling: pleonasme, niet gebruiken

· Catering: mayo-cultuur in de schoolkantine (niet te verwarren met Maya-cultuur)

· CKV = Culturele en Kunstzinnige Vorming: goedbedoelde poging tot culturele horizonverbreding (zie 'catering')

· CKV-bonnen: stellen jonge barbaren in staat voordat ze naar een dure technoparty gaan nog even gratis een theatervoorstelling te verzieken

· Citotoets: jaarlijkse hersengymnastiek in het basisonderwijs, vooral voor de schoolhoofden die moeten verklaren waarom de prestaties tegenvallen

· Citonorm: de / het enige constante in het onderwijs de afgelopen jaren: 6,4 gemiddeld

· Collega's: degenen wier werk je moet opknappen

· Concentratievermogen: de spanningsboog - bij de gemiddelde leerling zo lang als één STER-blokje

· Contact-uur: vroeger synoniem aan lesuur; tegenwoordig een lesuur waarin de leraar zijn gehele klas onder ogen krijgt (anders dan in een 'steunuur'); associaties met 'contact-sporten' als karate gaan maar incidenteel op

· Cynisme: vigerende filosofie in het Nederlandse onderwijs, opvolger van het idealisme

· Deelvak: Frans / Duits voor gehandicapten (blinden kunnen leren spreken en luisteren op de havo; doofstommen doen Fa 1 of Du 1 op het vwo)

· Dyscalculie: nieuwste leerstoornis; het leed wordt voor de leerling die ermee behept is verzacht doordat hij de drie op het proefwerkblaadje vaak aanziet voor een acht

· Dylsexieverklaring: door deskundigen verstrekte licentie om spelfouten te maken

· Educide: koelbloedige moord op het onderwijs (zie Ritzen, Deetman, Netelenbos, Wallage, van Kemenade)

· Faalangst: 1. het gevoel dat ieder normaal mens heeft als hij ongetraind over een moddersloot van zes meter breed moet springen; 2. (in het onderwijs) het verworven recht van erkend bibberige leerlingen om in zo'n geval een waterdichte sloep en twee stevige roeiers te huren

· Frontaal lesgeven: 1. lesgeven aan de hele klas tegelijk; 2. een doodzonde in de ogen van onderwijshervormers, die 'frontaal lesgeven' met een even vies gezicht uitspreken als een Urker predikant 'anaal geslachtsverkeer'

· FTE = Full-time Equivalent: een dubbele baan

· 0,5 FTE: een volledige betrekking voor half geld

· Functiedifferentiatie: schnabbeltjes zoeken voor de leraar die op zijn vak is uitgekeken; de voorstanders van functiedifferentiatie menen dat werkplezier groeit door intensivering van onderlinge haat en nijd

· Geen auto van de zaak: belangrijkste oorzaak van het lerarentekort; ter compensatie is onlangs het spectaculaire Fietsenplan gelanceerd

· GLO = Geïntegreerd Literatuuronderwijs: cursus Bluff Your Way Into Literature; een docentencollectief overlegt wekelijks drie uur over de invulling van het ene uurtje letterkunde

· Gymnastiek: theorievak bestaande uit bewegingsleer, fysiologie en spelregelkennis; praktische opdrachten maken incidenteel deel uit van het lesprogramma; deze kunnen licht vermoeiend zijn en onaangename bijwerkingen hebben als transpiratie en kortademigheid

· Handelingsdeel: opdracht waarvoor de leerling minstens een 5.6 wil halen en hoogstens een 6.0; wordt onderhandelingsdeel zodra het cijfer lager is dan 5.6

· Harde acties: bij de NS stakingen die miljoenen reizigers in de kou laten staan; in het onderwijs vervalt het 7e uur (behalve voor de examenklassen) omdat de leraren een door Tichelaar opgestelde petitie moeten gaan ondertekenen

· Heelmeesters: actiecomité tegen de deelvakken; effectief samenwerkingsverband van leraren Frans en Duits, bien étonnés sich zusammen zu finden; N.B. hun naam danken ze aan een leraar Engels

· Herintreding: outplacement voor verveelde huisvrouwen met geheugenverlies

· Herkansing: 'leren leren'?, of leren om zonder te leren op een zes te gokken?

· Hermans (minister): geen Topmaster

· Hoogbegaafde: leerling uit de betere milieus die hetzelfde presteert als een zwakbegaafde

· Hormonen: "Dat zijn de hormonen, hè..."; bij wangedrag van leerlingen op vergoelijkende toon uitgesproken door kindvriendelijke onderwijsgevenden, die blijkbaar in de veronderstelling verkeren zelf hormoonvrij te zijn

· HOS-nota: kortzichtige bezuinigingsmaatregel uit 1984 die het zittende personeel laf te vriend hield en nieuwkomers tot loonslaven degradeerde; samenstelling: Na-Hosser: iemand die het onderwijs inging terwijl hij beter had moeten weten

· Huiswerk: voor de onderbouw het werk dat de volgende dag af moet zijn omdat je anders een één krijgt; voor de bovenbouw het werk dat je voor je uit kunt schuiven tot de laatste deadlines zijn verstreken, waarna de coördinator je ouders belt en je een voorzichtig beginnetje maakt

· ICT-beleid: rsi-bevordering

· ICT-coördinator: belegen whizzkid

· Idealist: vroeger een zweverige langharige die de klas groepswerk liet doen; hoewel iedereen nu groepswerk laat doen is de idealist in het wild vrijwel uitgestorven

· Imago-probleem: het enige probleem dat het onderwijs niet heeft; beeld en werkelijkheid komen feilloos overeen dankzij de 300.000 stille en minder stille jeugdige getuigen die dagelijks in de schoolbanken zitten

· Inspectie: veelal onzichtbare autoriteit die schoolleiders ontslaat van de plicht zelf na te denken; standaardzinnetje: "Op zich ben ik het wel met je eens, maar de Inspectie pikt dat niet"; N.B. de Inspectie houdt zelf niet van inspectie: het vrijgeven van gegevens voor de eerste Trouw-enquête moest via de rechter worden afgedwongen

· Interconfessioneel onderwijs: twee monotheïstische scholen die water bij de wijn doen / fuseren

· Internationalisering: groeps-escapisme onder leiding van de tofste leraren

· Investeren in het onderwijs: 1. hobby van rijke schoolbesturen met een aandelenportefeuille; 2. loze belofte van alle politieke partijen

· Invaluur of opvanguur: de honneurs waarnemen voor een zieke collega in een klas die je niet kent; na afloop van het uur heeft de invaller uitvalverschijnselen, maar hij krijgt geen opvang.

· Jeugd van nu: door de verantwoordelijke volwassenen op defaitistische toon uitgesproken, alsof het gaat om een onveranderlijk gegeven, te vergelijken met 'de hunebedden van Drente' of 'de inpoldering van de Beemster'

· Jongeren: zuipschuiten, pillenslikkers, egoïsten, BNN-kijkers, seksmaniakken, vandalen (zie 'kind')

· Kind: aankomende jongere (zie boven); desondanks krijgt elke rechtgeaarde onderwijsgevende bij dit woord nog steeds een warm gevoel van binnen

· Koffie: bruinige brandstof voor leraren, gebrouwen van poeder waarvan alleen de conciërge de herkomst kent

· Kopieerapparaat: de dorpspomp; plek waar je collega's het best leert kennen (zeker op de kritieke momenten dat het A3-papier op is)

· Kwaliteitskaart: halfslachtig antwoord van de Inspectie op de Trouw-enquête: 10% van de scholen is goed, 80% middelmatig en bij de overige 10% heeft de Inspectie gefaald

· LAKS = Landelijk Aktie Komité Scholieren: belangenorganisatie die in de eindexamenperiode jaarlijks 300.000 klachten ontvangt over smakkende of snurkende surveillanten, klapperende luxaflex, het ontbreken van kladpapier, de inferieure kwaliteit van het door de school verstrekte appelsap en vele andere ongemakken die een jonge, veelbelovende carrière zomaar kunnen fnuiken

· Leaseleraar: ideetje voor de minister?

· Leergeld: beweren politici bij herhaling te betalen, helaas niet uit eigen zak; niet te verwarren met 'lesgeld'

· Leerlingvolgsysteem: eens een dief altijd een dief

· Leerplicht: aanwezigheidsplicht voor hangjongeren tot 16 jaar

· Leesdossier: map met leesverslagen die zijn gekopieerd van medeleerlingen die ze hadden gedownload van het internet, waar ze waren geplaatst door weer andere leerlingen die ze hadden overgeschreven van leerlingen die ze hadden geërfd van ... (zie 'recycling')

· Lerarenopleiding: instituut dat hardnekkig blijft ontkennen dat een gedegen vakkennis de basis van gelukkig leraarschap is

· Lerarentekort: een verrassing voor iedereen die gelooft dat de eendjes ook komen aanzwemmen als je granaten in de vijver gooit in plaats van broodkorstjes

· Leren leren: modekreet voor het aanleren van een goede studiehouding; in de praktijk geven leerlingen de voorkeur aan 'leren vegeteren' boven 'leren leren', zodat we misschien moeten beginnen bij het 'leren leren leren'.

· Lerende organisatie: eufemisme voor school waar door reorganisaties alles in het honderd loopt

· Lesgeld: in Europa alleen betaald door Nederlandse ouders; N.B. bij lesuitval volgt geen restitutie

· LIO = Leraar in Opleiding: voorheen hospitant; een LIO moet een jaarlang droogzwemmen en pootjebaden voordat hij in het diepe mag verzuipen

· Lockers: hokjesgeest in het onderwijs; leerlingenkluisjes voor contrabande en andere zaken die het daglicht niet verdragen

· Luistertoets: test hoe goed de leerling de vreemde taal verstaat; het Cito gebruikt hiervoor authentieke taaluitingen, die van elkaar worden gescheiden door irritante piepjes teneinde te voorkomen dat de deelnemers massaal in slaap vallen van authentieke verveling

· Luzac College: particulier onderwijs; het bewijs dat je ouders echt van je houden en ook nog eens echt rijk zijn

· Maakbaarheid van de samenleving: socialistisch geloof dat onmiskenbaar de breekbaarheid van de samenleving heeft aangetoond

· Mediatheek: ontmantelde bibliotheek waar een gesaboteerd computernetwerk staat

· Memoriseren: zes millennia oude studiewijze die in Nederland de laatste zes jaar ernstig in diskrediet is geraakt; uit het hoofd leren veroorzaakt volgens recente didactische inzichten acute domheid en / of hersenletsel

· Mentor: (Etymologie: Latijn voor leugenaar) de mentor ziet het als zijn plicht alle leugens die zijn mentorleerling hem op de mouw speldt klakkeloos te geloven en als verzachtende omstandigheid aan te voeren op de rapportvergadering

· Mentrix: doet hetzelfde werk als de mentor, maar schiet op de rapportvergadering ook nog vol, of pinkt een goed gepland traantje weg

· Midden-manager: omhoog gevallen leraar; onderknuppel van de echte jongens (zie schaal 15); N.B. in het Engels is een 'midden' een mestvaalt of beerput

· Moderne Vreemde Talen: Nederengels en camping-Spaans; voorheen ook exotische talen als Frans en Duits

· Mondigheid: onbeschoftheid; de leerlingen mondig maken was een opvoedingsideaal uit de jaren zestig; inmiddels zijn de leerlingen zo mondig dat ze de leraren monddood hebben gemaakt

· Nascholing: luxe broodjesmaaltijd in gezelschap van collega's van andere scholen; als voorafje en toetje zijn er workshops

· Naschoolse opvang: leerling krijgt een bekertje Ersatz-thee van Ersatz-ouders

· Nederlands (examenvak): onder de Mammoetwet leerde je bij dit vak opstellen en samenvattingen schrijven; tegenwoordig vooral mediatraining

· Netelenbos (Tineke): tijdens haar eerste ambtsperiode reden de treinen tenminste nog op tijd, maar toen ze van OC&W naar Verkeer en Waterstaat verhuisde was ook dat snel voorbij

· Nevenvestiging: 1. een bij de fusiegolf van de jaren tachtig geannexeerde school; 2. (humoristisch) het kantoor van waaruit de regelneven van een brede scholengemeenschap hun decreten verzenden

· NGL= Nederlands Genootschap van Leraren: opgeheven vakbond; de leden werden in de jaren zeventig algemeen beschouwd als aanmatigende, reactionaire zakkenvullers, die dezelfde verwerpelijke ideeën hadden als alle huidige leraren

· Onderwijs op maat: propagandakreet die niemand serieus hoeft te nemen zolang brug-ukken en slungels van 2 meter hetzelfde schoolmeubilair gebruiken (en zolang er 30 leerlingen in een klas zitten)

· Onderwijsassistent: Melkertbaner die de leraar het lichte werk uit handen neemt, zodat deze meer tijd aan zwaar werk kan besteden

· Onderwijskundige: academicus die academische vragen over het onderwijs stelt

· Open Avond: wervingsbijeenkomst voor potentiële brugklassers ergens rond carnaval; morsige leraren verkleden zich als zelfverzekerde, bevlogen professionals en zetten een masker op van een glimlachend gezicht, dat pas af mag als de polonaise van ouders en 12-jarigen de school heeft verlaten

· Onderwijsvernieuwing: het verzachten, repareren of geheel terugdraaien van de onderwijsvernieuwing van drie jaar geleden

· Oop = onderwijsondersteunend personeel: de conciërges, kantinehulpen, mediathecaris; significant genoeg voelt het management zich niet aangesproken door deze term

· Openbare school: school die geen leerlingen mag weigeren en wegsturen

· Opfrisverlof: één maand uitgewoond op de sofa liggen, één maand wereldreis en één maand aanhikken tegen de tien jaar waarin het volgende opfrisverlof moet worden bijeengespaard

· Ouders: noodzakelijk kwaad voor onze werkgelegenheid

· Ouderavond: ongemakkelijk samenzijn van ouders en docent, die ieder 5 minuten spreektijd hebben om hun eigen falen te camoufleren

· Oudergeleding van de Medezeggenschapsraad: die leden van de MR die tussen de agendapunten 'Notulen van de vorige vergadering' en 'Sluiting' de indruk wekken dat ze van een dementerende goudvis leren liplezen

· Ouderparticipatie: bezigheidstherapie op school voor moeders met verlatingsangst

· Papierversnipperaar: docent met een eigen postvakje

· Pauze: 5 minuten om naar je eigen oorsuizingen te luisteren

· Pen: draadloze tekstverwerker zonder spellingcontrole en autocorrectie

· PR-beleid: de collectieve zinsbegoocheling van schooldirecties dat vrome praatjes en een fraaie huisstijl bij ouders zwaarder wegen dan de verhalen waarmee hun kinderen thuiskomen

· Prenatale scholing: de oprichting van het Binnenbaarmoederlijk College kan niet lang uitblijven, nu er al serieuze voorstellen zijn alle 4-jarigen te toetsen op hun intellectuele capaciteiten

· Procesbegeleider: de nieuwe rol van de leraar, en de vertrouwde rol van de werknemer in de dropfabriek die erop toeziet dat de Arabische gom niet klontert en de lopende band gelijkmatig draait

· Professionalisering: dehumanisering

· Profielpuzzel: zoek de vier vakkenpakketten: Techniek & Natuur & Gezondheid & Cultuur & Maatschappij & Economie

· Profielwerkstuk: 1. de neus van Michael Jackson; 2. werkstuk dat elementen van twee vakken uit het profiel (zie boven) combineert

· PTA = Programma van Toetsing en Afsluiting: door de leraar zelf te strak dichtgesnoerd korset dat hem belet in de les uit de band te springen en iets leuks te doen zonder dat leerlingen protesteren

· Puberen: werkwoord; dus niet het meervoud van 'puber', net zomin als 'etteren' het meervoud van 'etter' is

· Revisievergadering: sjoemelvergadering vlak voor de grote vakantie, bedoeld om leerlingen die in de gewone rapportvergadering waren blijven zitten onder druk van de schoolleiding alsnog te bevorderen en in één moeite door de leraren hun laatste zelfrespect te ontnemen

· Richtingkeuzeadvies: optimistische inschatting van de capaciteiten van de leerling, in flatteuze bewoordingen door de mentor overgebracht aan de ouders en door hen vervolgens zo gunstig geïnterpreteerd dat vrijwel ieder leerling uiteindelijk een afdeling te hoog zit

· Ritalin: medicijn dat de D uit ADHD haalt

· Rechter: evenals 'de Inspectie' is 'de rechter' een geliefd excuus voor directieleden om hun verantwoordelijkheid te ontlopen; standaardreactie wanneer iemand bij het proefwerk aardrijkskunde is betrapt met alle plaatsnamen van de Betuwe op zijn arm: "Juridisch hebben we geen poot om op te staan, want hoe toon je aan dat ..."

· Roostermaker: populairste docent in de laatste week van het schooljaar, en de meest gehate de eerste week na de grote vakantie

· Rust in het Onderwijs: oververmoeide surveillant die in slaap is gevallen

· Schaal 10: loonschaal voor iemand die hetzelfde werk doet als zijn oudere collega's in schaal 12, alleen met meer animo en energie

· Schaal 12: eerst de zin van het leven, daarna het eind van het loopbaanperspectief

· Schaal 15: schoolleiders met een helicopter-view, die zich het liefst ook per helikopter van vergadering naar vergadering zouden verplaatsen, teneinde te voorkomen dat ze worden aangeklampt door de man op de werkvloer

· Schoolboek: gaat hoogstens twee jaar mee en kost evenveel als een bibliofiele uitgave van onsterfelijke werken als de Divina Commedia of Gargantua En Pantagruel

· Schoolexamen: voorheen 'schoolonderzoek'; 8% onvoldoendes vinden directies acceptabel, bij een hoger percentage volgt 'overleg'

· Schoolfeest: contradictio in terminis

· Schoolfruit: 1. zure appels, zuurpruimen en zure druiven; 2. opvolger van de schoolmelk

· Schooligans: (portmanteau woord, neologisme): samentrekking van school en hooligan voor 'leerplichtig tuig'

· Slaagpercentage: 60% in een rechtvaardige wereld

· SLU: studielastuur = tijdeenheid van 20 minuten

· Spijbelkaart: legitimeert de eerste spijbeldagen, waarna de stap naar het echte spijbelen kleiner is

· Sponsoring door bedrijven: adding insult to injury; eerst werd het onderwijs een (zo goedkoop mogelijk, concurrerend) 'product' en nu dumpen de echte producenten hun afgedankte computers in onze klaslokalen om de verwijderingsbijdrage niet te hoeven betalen

· Steun-uur / studie-uur: in de Tweede Fase een naar eigen inzicht te besteden uur, waarin de leerling lui op zijn ellebogen steunt en de surveillant steunt en kreunt

· Studeerbaarheid: nieuwe dwaalleer volgens welke examens op alle niveaus ook te doen moeten zijn voor de goedwillende leerling met een schedelpiercing

· Studiehuis: Snelst verkrotte huis in de geschiedenis van de Nederlandse woningbouw

· Studiewijzer: meedogenloos werkschema waarin de leerling van kwartier tot kwartier kan nagaan welke opdrachten hij drie weken geleden af had moeten hebben

· Taakbelasting: afgerond 1659 uur, 13 minuten en 44 seconden per jaar; het maakt voor de normjaartaak niet uit of je een uur lang de archiefkast opruimt of opbokst tegen een uitzinnige tweede klas van 33 leerlingen

· Taalachterstand: twee halve talen maken geen hele

· Team: dezelfde bedaagde types die eens het docentencorps vormden; de term werd geïntroduceerd door de nieuwe managers, die, denkend aan 'American football', hun uitgebluste leerkrachten door die naamsverandering dachten te veranderen in een gedreven lesmachine, liefst met vaste rugnummers

· Theoretische leerweg: voorheen Mavo (voorheen Mulo); zo geheten omdat je praktisch niets leert

· Tirade: specialiteit van de oude meesters; uit de gratie bij het huidige scholierenpubliek, dat reageert met kreten als "Chill!", "Effe dimmen!" en "Doe's een beetje relaxt!"

· Trouw-enquête : de eerste consumententest van scholen, voor Trouw uitgevoerd door onderwijssocioloog Dronkers

· Tweede Fase: terminale fase?

· Vaardigheden: het Vaardigheden Promotie Team van het Onderwijs Procesmanagement creëerde een schijntegenstelling tussen 'vaardigheden' en kennis; het is volgens deze ideologen niet erg als je op een druk kruispunt niet weet wat een oranje stoplicht betekent, zolang je maar weet waar je die informatie kunt halen

· Vakantie: tijd om (in willekeurige volgorde) ziek te worden, na te kijken, lessen voor te bereiden en naar de kapper en de tandarts te gaan; volgens buitenstaanders de grootste attractie van het leraarsberoep

· Vakdidacticus: diëtist die alles weet van petit fours en met Mon Chou gevulde dadels, maar vergeet aardappels, groente en bruin brood voor te schrijven

· Vergadertijger: anders dan zijn felgekleurde tropische soortgenoot verdraagt deze bleke figuur uitsluitend TL-licht; heeft nauwelijks zuurstof nodig, waardoor zijn stem de doorslag geeft op momenten dat zijn collega's van verveling en uitputting in zwijm liggen

· Vergrijzing: in de vorige eeuw het fenomeen van de stijgende gemiddelde leeftijd van docenten; inmiddels achterhaalde term, aangezien iedereen al grijs of kaal is (zie ook: verzuring, verbittering, verloedering, Verelendung, aderverkalking en botontkalking)

· Verschraling: de Onderwijsinspectie constateerde als gevolg van de Tweede Fase een 'didactische verschraling'; als de Veterinaire Inspectie bij kistkalveren 'contactarmoede' vaststelde, zou die conclusie evenmin opzien baren

· Vertoetsing: gevolg van de 'versnippering' in de Tweede Fase: er zijn meer vakken, dus ook meer toetsen - op de meeste scholen gaat 16 à 20% van het aantal lesdagen per jaar hieraan verloren

· Vertrouwenspersoon: menselijk meldpunt voor intimidatie en ongewenste intimiteiten; dankt zijn bestaansrecht aan de vele onbetrouwbare personen die op scholen rondlopen

· Verzorging: nieuw vak in de Basisvorming (q.v.), ingevoerd omdat volgens de destijds heersende opvatting een kind zonder deskundige bijstand nooit zelf het verschil tussen bleekwater en mondwater zou ontdekken

· Vèt vmbo!: introductie van de nieuwe schoolsoort in de overheidscampagne; als dit soort aanprijzingen de trend wordt, zal de Vereniging Vrienden van het Gymnasium binnenkort adverteren met "Geil Gymnasium!"

· Voortgangstoets: gedevalueerd 'proefwerk'; een voortgangstoets telt niet mee voor het schoolexamen

· Voorwaardelijk over: definitief bevorderd

· Vrije ruimte: klinkt leuker en frivoler dan het is: volgens kenners het aantal SLU's dat je moet besteden aan vakken die niet in je profiel zitten

· Vrijwillige ouderbijdrage: forse heffing voor excursies en buitenschoolse extraatjes, spontaan betaald door ouders die bang zijn voor de deurwaarder

· VUT-gerechtigde leeftijd: het moment vlak nadat je bent ingestort; de VUT-gerechtigde leeftijd zal in het onderwijs de komende jaren opschuiven naar 83 jaar

· Wiskunde A: het domme broertje van wiskunde B

· World Wide Web: te wijd en te werelds voor minister Hermans, die tegen aanzienlijke kosten voor binnenschools gebruik het politiek correcte Kennisnet liet aanleggen

· XTC: partydrug die de hartslag het gehele weekend op een gemiddelde van 270 handhaaft, en ervoor zorgt dat de schijndood intreedt zodra maandag de lessen beginnen

· Yahoo! Talendocenten: levendig e-mail-forum van 160 leraren, van wie er 120 zwijgen in alle talen

· Zelfontdekkend leren: masturbatietraining?

· Zelfstandig werken: lanterfanten in groepsverband; in kringen van onderwijsvernieuwers wordt nu leugenachtig beweerd dat het zelfstandig werken nooit inherent was aan de Tweede Fase en dat tienduizenden leraren spontaan op deze tegennatuurlijke werkwijze zijn overgestapt

· Zij-instromer: 1. omgeschoolde zonder onderwijservaring 2. de Messias (zie lerarentekort)

· Zoetermeer: voormalige hoofdstad van Kafkanistan

· Zorg: "onderwijs en zorg" worden tegenwoordig altijd in één adem genoemd, net als "kommer en kwel"

· Zwarte school: geen bijzonder onderwijs

· Zwitserlevengevoel: staat hier alleen omdat ik het Klein Woordenboek van het Nederlands Onderwijs niet in mineur wil afsluiten