Wat was dat ineens de afgelopen week? Beleidsmakers lokaal en interlokaal
katapultten ons de toekomst in - alsof het daar ineens hartstikke leuk
zou zijn. Volgens de Structuurvisie Randstad 2040 moet het verlepte
Groene Hart van Nederland bij het GFT-afval worden gezet en vervangen
door een Groen Blauwe Delta: hoogbouw, recreatieplassen, een half miljoen
nieuwe woningen, me-tro-po-li-ta-ne stadsparken - en dat alles achter
verhoogde dijken, die ons op aanbeveling van weer een andere Commissie
minstens tot de 22e eeuw moeten beschermen tegen de zeespiegelstijging
en tropische stormen.
Ook de gemeente Haarlem durft (nu het nieuwe fietsbruggetje over de Kinderhuissingel
na anderhalf jaar juridisch gesteggel vrijwel gereed is) groot te denken
en ver, héél ver vooruit te kijken. Wethouder Maarten Divendal bestelde
alvast een futuristische vuilniswagen en weten jullie wat? Uiterlijk in
2030 (nog 8000 nachtjes slapen!) moet Haarlem een klimaatneutrale stad
zijn!
Klimaatneutraal! Dan kunnen we drinken uit de Leidsevaart en een KARA-patiënt
die zijn inhalator is vergeten kan achter de uitlaat van iedere willekeurige
Connexxionbus een pufje nemen. De gemeente geeft zelf het goede voorbeeld:
díe is al klimaatneutraal in 2020 (nog 4000 nachtjes slapen!) - dan wekt
iedere ambtenaar die een nota schrijft zijn eigen groene stroom op met
een speciaal toetsenbord en worden bezwaarschriften van omwonenden duurzaam
zoekgemaakt!
En vergeet de Oudeweg niet, in de Waarderpolder. Dat wordt een stadsavenue.
Jazeker, het zou zomaar ineens hard kunnen gaan met de Oudeweg, poneert
stadsbouwmeester Max van Aerschot. Er staat al een spekjesfabriek (varkensspekjes
- helaas niet van die besuikerde rosegele spekjes, maar wat niet is kan
nog komen) en er is een goederenhotel (een ander woord voor opslagboxen).
De avenue, nu nog uitsluitend in trek bij verdwaalde honden en wildplassers,
krijgt internationale allure, zegt Van Aerschot met veel bravoure. Shanghai,
Sydney, in die richting moeten we denken over tien jaar. En ik begrijp
dat wel: ze bulken bij de gemeente van het zelfvertrouwen nu de aannemer
genegen lijkt het fietsbruggetje over de Kinderhuissingel te voltooien.
Terwijl de politici hun luchtkastelen bouwden, leken veel stadgenoten
te vluchten in een suikerzoet verleden. Op de honderdste verjaardag van
het Station dromden duizenden liefhebbers samen op de perrons en riskeerden
daar een overdosis CO2 in de walm van de stoomtreinen - daar was niets
klimaat-neutraals aan. Beroete stokers werden toegejuicht als popidolen;
NS-relikwieën vonden grif aftrek, zoals de borden met 'e pericoloso sporgersi
/ nicht hinauslehnen / ne pas se pencher au dehors / do not lean out of
the window'. Teksten die de burger houvast geven.
Het kan niet op met de nostalgie: De Hallen pieckten: 25.000 bezoekers
voor Anton. En voor het meest Anton Pieckerige winkeltje van de stad stromen
momenteel de steunbetuigingen binnen. Iedere Haarlemmer die ooit een loopneus
of een steenpuist had, hoopt dat Van der Pigge tot in lengte van dagen
blijft bestaan, en niet alleen vanwege de duimdrop en trekzalf die ze
er verkopen: die winkel is geworden tot een soort verzetsmonument tegen
het grootkapitaal en expansiedrift.
Botsingen tussen gekoesterd verleden en gedroomde toekomst, tussen behoudzucht
en onvermijdelijke verandering, zijn van alle tijden. Er zijn grenzen
en er zijn grensverleggende ambities, en zelden werd die dynamiek zo mooi
zichtbaar als op de tentoonstelling van het Noord-Hollands Archief: Haarlem
Op De Kaart Gezet - een overzicht van de diverse soorten kaarten die
sinds 1539 van de stad werden gemaakt.
In 1860 graast er nog vee tussen Huis ter Kleef en het Staten Bolwerk.
Vervolgens komt Haarlem steeds krapper in zijn jasje te zitten en laat
het college zijn begerig oog vallen op de buurgemeenten. Hoewel die fel
tegenstribbelen, bekrachtigde de Tweede Kamer in 1927 de Annexatie: van
Heemstede, Bloemendaal en Velsen worden stukken afgeknibbeld; Schoten
en Spaarndam worden opgeslokt.
Om deze triomf van de Groothaarlemse Gedachte te vieren laat het college
een kaart maken met alle gebiedsuitbreidingen sinds 1100 na Chr.! Met
stippeltjes, sterretjes, kruisjes en kriebeltjes staat aangegeven hoe
de stad stukje bij beetje is gegroeid. Landjepik! Het geheel heeft veel
weg van een militaire stafkaart.
We zijn een schurkenstad, dacht ik tevreden, toen ik 'm zag.
Die kaart is maar één van de pronkstukken op die tentoonstelling, die
ik bij dezen warm wil aanbevelen. In de Bakenesserkerk. Ga 'm zien, beste
luisteraars! Liefst morgen (nog één nachtje slapen!).
[Voorgelezen tijdens de Broodkast radiouitzending van september
2008 op Radio Haarlem 105.]
© Marius Jaspers - p 2008 Raarlems Dagklad
Reacties naar marius.jaspers@gmail.com
https://arnodb.nl/marijas/ |