•••••
Jueves, 27 de septiembre de 2018
Wij zijn in Guadalupe, dat op 650 meter hoogte midden in de Sierra
de Altamira ligt. Het dorp, want meer is het niet, wordt gedomineerd
door een imposant klooster met kantelen en torentjes dat al van verre
te zien is. Het is een prachtig tableau zoals het klooster daar staat,
afgezet tegen de blauwe lucht en de omringende bergen. |
 |
De smalle straatjes van het dorp komen
allemaal bij het klooster uit, dat ligt aan een pittoresk pleintje,
het Plaza de Santa María de Guadalupe. Het oudste deel van het klooster,
voluit Real Monasterio de Nuestra Señora de Guadalupe genoemd, dateert
uit het einde van de 14e eeuw. In de 16e tot de 18e eeuw is er echter
veel bijgebouwd, waardoor het geheel nu een rommeltje is.
De gotische voorgevel wordt geflankeerd door twee hoge torens met
kantelen. De gele kleur en de uitbundige versiering verraden de karakteristieke
invloed van de mudejargotiek. Deze is hier tastbaar in de overdadig
slingerende gebeeldhouwde vormen, die op stucwerk lijken. Op de twee
bronzen deuren uit de 15e eeuw staan taferelen uit het leven van Maria
en Jesus afgebeeld. |
 |
 |
 |
 |
Samen met een dozijn andere bezoekers
krijgen wij een rondleiding door het gebouw. De gids waarschuwt ons
direct dat fotograferen alleen mogelijk is in de kloostergang en niet
in de binnenruimtes van het klooster. Natuurlijk neem ik heimelijk
het besluit om mij daar niets van aan te trekken. Had ik dat maar
wel gedaan ...
De kloostergang, de Claustro Mudéjar, bestaat uit twee verdiepingen
met hoefijzerbogen en wordt beschouwd als een van de mooiste in mudejarstijl.
In het midden prijkt een kleine gotische mudejartempel. |
 |
 |
 |
 |
De muren van de kloostergang hangen
vol met schilderijen. Het Real Monasterio de Nuestra Señora de Guadalupe
herbergt veel kostbare werken, waaronder een Christusbeeld dat wordt
toegeschreven aan Michelangelo, portretten van monniken door Zurburán,
drie doeken van El Greco, en een klein schilderij van Goya. Als we
zien wat dit klooster aan schatten herbergt begrijpen we waarom wij
moeten meelopen met een gids. We worden in redelijk hoog tempo door
de rap Spaans sprekende man langs de indrukwekkende religieuze kunstschatten
in de diverse zalen geloodst, zalen die meteen weer hermetisch op
slot gaan waneer hij vindt dat we klaar zijn.
De werken van Zurburán hangen in de Sacristía, een prachtige, klassieke
zaal met een goed doordachte barokversiering. Men noemt deze ruimte
ook wel de Spaanse Sixtijnse kapel. Ik maak stiekem een foto van het
plafond, waarop de gids mij streng aankijkt en vraagt of ik mijn fototoestel
weg wil doen. Een foto van de doeken van Zurburán zit er helaas niet
meer in. Gelukkig is het wereldwijde web er nog. |
 |
 |
 |
 |
De oorsprong van het klooster gaat
terug tot in de late 13e eeuw, toen de herder Gil Cordero uit Cáceres
op de oever van de rivier de Guadalupe een beeld van de Heilige Maagd
ontdekte. Het beeld was er kennelijk ooit verborgen door de lokale
bevolking om het te behoeden voor de Moorse indringers in 714. Op
de plaats van de vondst werd een kapel gebouwd, die werd gewijd aan
Onze-Lieve-Vrouw van Guadalupe.
Koning Alfonso XI, die de kapel meer dan eens met een bezoek vereerde,
riep in 1340 de Heilige Maagd van Guadalupe aan om bijstand tegen
de islamitische bezetters tijdens de veldslag bij Salado. De slag
eindigde met een grote overwinning van de christelijke legers. De
koning schreef deze victorie toe aan de tussenkomst van de Heilige
Maagd. Hij verleende de kapel een koninklijke status en begon met
de bouw van een groot kloostercomplex.
Het klooster is rijk aan associaties met de Nieuwe Wereld, waar Onze-Lieve-Vrouw
van Guadalupe zeer wordt vereerd, zoals in de Mexicaanse Basiliek
van Guadalupe en op veel andere plekken. Het was hier, in Extremadura,
dat Cristóbal Colón (Christoffel Columbus) zijn eerste pelgrimstocht
na de ontdekking van Amerika in 1492 maakte en het was op deze plek
waar hij de hemel dankte voor zijn ontdekking. In een van de zalen
hangt een schilderij van de doop in 1496 van Cristóbal en Pedro, twee
indianen die door Columbus mee teruggebracht waren uit de Nieuwe Wereld.
Het beeld van Onze-Lieve-Vrouw van Guadalupe staat in de Camarín de
la Virgen, een achthoekig gebouw achter de basiliek van het klooster
met daarin de indrukwekkende Kamer van de Maagd. Pronkstuk van deze
rijk versierde zaal is een troon met het beeld van de Madonna, die
het klooster zijn naam gaf. Normaal staat het ongeveer 1 meter hoge
beeld aan de kerkzijde. Om het voor ons zichtbaar te maken draait
een monnik met grote ernst en devotie het paneel waarop het staat
naar onze kant. Wij zien de Maagd, haar gezichtje zwart beroet door
de olielampen.
Natuurlijk moet ik daar een foto van maken. Helaas, de gids heeft
het direct in de gaten en begint mij in het Spaans uit te foeteren.
Ik begrijp dat ik niet alleen het fotoverbod heb overtreden, maar
ook nog eens oneerbiedig ben geweest in het bijzijn van de Heilige
Maagd. Het is namelijk de bedoeling dat de bezoekers het jurkje van
de Maagd kussen. Oei! Of ¡Ay!, zoals een Spanjaard zou uitroepen.
Ik hoop dat Santa María het mij niet kwalijk neemt. Gelukkig vind
ik ook van dit beeld een foto op het web. Om de gids te pesten fotografeer
ik toch nog even snel een foto van een rek met priesterkleren dat
in een hoek van de zaal staat. |
 |
 |
| Het is tijd voor de lunch. Op een van
de terrasjes op het plein voor het klooster eten we pan y jamón
y queso, uiteraard vergezeld van een goed glas bier. Als onze
magen gevuld zijn, lopen we enkele aan het plein gelegen souvenirwinkeltjes
langs. Marga wil namelijk een paar blikjes Pimentón de la Vera kopen,
het verrukkelijke, gerookte paprikapoeder uit deze regio. Het is een
perfect cadeautje voor onze buren die op ons huis passen en de post
uit de brievenbus halen. |
 |
 |
Marga haalt bij het toeristenbureau
een kaart van Guadalupe met een beschrijving van een wandeling door
het oude centrum. Sinds de eerste kapel hier werd gebouwd is Guadalupe
een bedevaartsoord. Het is een van de belangrijkste bedevaartsplaatsen
in Spanje na het beroemde Santiago de Compostela dat wij vorig jaar
bezochten.
De huizen van Guadalupe hebben bruine dakpannen, de daken zijn steil
en bloemen sieren de balkons. Het sfeervolle dorp is nu een van de
officieel erkende mooiste dorpen van Spanje. In het centrum zijn een
aantal monumenten te vinden, zoals de oude school, de kleine ziekenhuizen
voor pelgrims, de nieuwe kerk Santa Trinitad en de oude Joodse wijk
met huizen uit de veertiende tot de zestiende eeuw. Tijdens de wandeling
kan ik niet stoppen met fotograferen. Ik zie zoveel leuke dingen! |
 |
 |
| Aan het einde van de middag lopen wij
terug naar onze parador. Met een boek en een glas wijn vlijen wij
ons neer op een ligbed bij het zwembad in de tuin. Als ik over de
heg voor mij kijk zie ik tientallen zwaluwen vliegen rond de torens
van het klooster. Gelukkig mag ik hier wel fotograferen ... |
•••••
|
