Buscando a Don Quijote
14


01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17

•••••

Sábado, 29 de septiembre de 2018

Toledo, gelegen op een rots van graniet in een bocht van het groene water van de Taag, die hier door een diep ravijn stroomt, heeft afstekend tegen de Castiliaanse hemel wel wat weg van een toneeldecor. Binnen haar muren herbergt de stad een groot aantal monumenten in een wirwar van kronkelende straatjes. De opeenvolging van kerken, moskeeën en synagogen onthult dat christenen, moslims en joden hier in de middeleeuwen hun stempel hebben gedrukt op de cultuur.


Marga is zo slim geweest om enkele weken vóór deze reis online kaartjes te kopen voor de Hop-On Hop-Off bus van Toledo. Deze heeft een halte enkele honderden meters verwijderd van onze parador. Wij hoeven nu niet de 2 à 3 kilometer naar het centrum te lopen. De bus stopt hier omdat je vanaf deze plek, de Mirador del Valle, een prachtig uitzicht hebt op de stad.


Het is druk en rumoerig bij de bushalte. Tientallen mensen maken selfies en foto's van de stad. Dit doet het ergste vrezen. Die vrees wordt bewaarheid als wij in het centrum uit de bus stappen. Wat een chaos! Groepen toeristen voorafgegaan door gidsen met omhooggestoken vlaggetjes wriemelen door elkaar heen. Wij zitten op een terrasje in een smalle straat koffie te drinken als vóór ons twee van die groepen elkaar tegemoetkomen. Prompt kan niemand meer vooruit of achteruit. Dit is letterlijk wall to wall tourism. Gelukkig is de drukte iets minder in de bezienswaardigheden die wij bezoeken.

Na een uitgebreide veiligheidscontrole van lijf en bezittingen betreden wij de Sinagoga Santa María la Blanca. Aan het einde van de 12e eeuw was dit de belangrijkste synagoge van Toledo. In 1405 werd het gebouw overgedragen aan de ridders van Calatrava die het verbouwden tot kerk. Het interieur wekt echter de indruk van een moskee. De vijf beuken worden gescheiden door 24 achthoekige zuilen met hoefijzerbogen. Door de witte pleisterlaag worden de kapitelen met lofwerk en dennenappels en de opmerkelijke decoratie van het bovenste deel van de zuilen extra benadrukt.


Uit dankbaarheid voor de overwinning op de Portugezen bij de slag van Toro in 1476 lieten de Katholieke Koningen (Koning Fernando II van Aragon en Koningin Isabel I van Castillië) het Monasterio de San Juan de los Reyes bouwen. Het gebouwencomplex is kenmerkend voor de isabellastijl, waarin flamboyante gotiek samengaat met elementen uit de mudejarstijl, maar we zien hier ook sporen van de renaissance, aangezien het geheel pas in de 17e eeuw, toen die stijl in de mode was, werd voltooid.


Ondanks een ingrijpende restauratie ziet de kloostergang er nog heel indrukwekkend uit met zijn booggewelven, zijn originele platerescodecor uit 1504, en het monumentale artesonadoplafond in mudejarstijl.



Bij onze uitgebreide lunch op een terrasje volgen wij het voorbeeld van de vele Spanjaarden om ons heen: wij bestellen enkele tapas gerechten waaronder gefrituurde groenten. Lekker! Als ik echter om bier vraag, raak ik verstrikt in een Babylonische spraakverwarring met de ober die alleen maar Spaans spreekt. Op mijn verzoek om een cerveza grande vraagt hij hoe groot mijn grande moet zijn. Zijn grande blijkt namelijk een glas van 1 liter te zijn, mijn grande een van een halve liter. Phew ... voor we dat misverstand hebben opgehelderd! Gelukkig brengt een jonge Spanjaard aan een naburig tafeltje uitkomst door als tolk te fungeren.

De Puente de San Martín werd aan het begin van de 13e eeuw gebouwd nadat de vorige brug door een overstroming in 1203 was verwoest. De resten liggen iets verder stroomafwaarts. Volgens een legende kwam de knappe Florinda, dochter van Don Julián, hier vaak zwemmen, tot ze op zekere dag werd verkracht door de Visigotische koning Don Rodrigo. Op dit voorval zou een golf van gebeurtenissen volgen die uitmondde in de Arabische invasie van het Iberisch Schiereiland! De huidige, 95 meter hoge brug is in de 18e eeuw vernieuwd. Het uitzicht op de stad vanaf de voet van de achthoekige toren met kantelen is bijzonder mooi.



De historische economische basis van Toledo is de metaalverwerkende industrie. De stad heeft een lange traditie in het vervaardigen van zwaarden en messen en de souvenirwinkels liggen dan ook vol met deze wapens. Ik vraag mij af of het wel toegestaan is deze vaak vlijmscherpe 'souvenirs' mee een vliegtuig in te nemen. Wij zijn echter niet op zoek naar een zwaard of een mes, maar naar een metalen sculptuur van Don Quijote en Sancho Panza. Wij lopen onder een poort door met bovenop een brug tussen twee huizen die mij doet denken aan de Bridge of Sighs in Oxford en de Ponte dei Sospiri in Venetië. Achter de poort staan wij ineens oog in oog met de Man van La Mancha! Dat kan geen toeval zijn. Wij gaan de achter hem liggende winkel binnen en kiezen uit wel twintig modellen een beeldje dat wij leuk vinden.



De Markies de la Vega Inclán kocht aan het begin van de vorige eeuw enkele panden in Toledo omdat in één ervan de beroemde schilder El Greco heeft gewoond, en liet ze verbouwen tot een museum over de kunstenaar. Het huis is een mooi voorbeeld van een typisch woonhuis in Toledo van de 16e eeuw met een patio en een galerij met verdieping.


Kyriakos Theotokoupoulos werd in 1541 geboren op Kreta. Na zijn schildersopleiding vertrok hij naar Italië. Tijdens een verblijf in Rome maakte hij kennis met enkele Spanjaarden die hem in 1577 overtuigden om naar Toledo te verhuizen. Daar kreeg hij zijn bijnaam El Greco, de Griek. Tot aan zijn dood in 1614 zou hij de stad niet meer verlaten.

De meeste kunsthistorici zijn van mening dat hij de spirituele expressie in zijn werken belangrijker vond dan een correcte weergave van zijn figuren. Een correct anatomisch perspectief was hem vreemd. Zijn stijl is dan ook herkenbaar aan de langgerekte personages, een stijl waarmee hij refereert aan de vergeestelijking van de mensen. Zij reiken als het ware hemelwaarts.


Na zijn dood raakten de werken van El Greco in de vergetelheid tot omstreeks 1900 er weer interesse vanuit de kunstwereld ontstond en uiteindelijk de kunstverzamelaar Markies de la Vega Inclán het Museo del Greco opende in Toledo.

Wij hebben veel gedaan vandaag! Moe maar tevreden stappen wij op de Hop-On Hop-Off bus die ons naar de halte bij onze parador brengt. Het staat er nog steeds vol met mensen. Hoeveel foto's zouden hier vandaag zijn gemaakt?

•••••

01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17